Jearahallaniskkadeapmi maŋisbáhcciide

Iešsorbmen lea duođalaš álbmotdearvvašvuođaváttisvuohta Arktisas, ja máŋgga álgoálbmotservodagas vásihit alla iešsorbmenloguid. Iešsorbmemat čuhcet garrasit bearrašiidda, sogaide, ustibiidda ja báikegottiide. Dattege fuomášuvvo maŋisbáhcciid čuovvoleapmi unnán.

Ovttasbargojoavku Arctic Bereavement Support Group mas oassálastet Norgga, Islándda ja Dánmárkku/Ruonáeatnama fágaolbmot, geain lea nana gelbbolašvuohta ja geat barget maŋisbáhcciiguin, iešsorbmenproblematihkain, arktisa álgoálbmogiid dearvvašvuođain ja eallindiliin, háliidit maŋisbáhcciid ja ceavziliid veahki ja doarjaga buoredit ja heivehit gielalaččat ja kultuvrralaččat.  

Dan oktavuođas lea ráhkaduvvon iskkadeapmi maŋisbáhcciide.

Ávžžuha searvat

- Árktalaš guovlluin leat olu maŋisbáhccit geat leat massán lagas olbmuid iešsorbmemii, ja lea stuora erohus veahkis ja doarjagis maid ožžot. Fysalaš morašjoavkkut heivejit oallugiidda, muhto guhkes gaskkaid dihte eai beasa buohkat oassálastit. Danin háliidivččiimet geahččalit digitála morašjoavkkuid ásahit, muhto mii fertet vuos guorahallat makkár jurdagat maŋisbáhcciin leat dákkár fálaldaga birra. Danin leat ráhkadan iskkadeami ja doaivut ahte nu oallugat go vejolaš vástidivčče dan, lohká SÁNAG psykologaspesialistta ja dutki Anne Silviken, guhte ovddasta Sámi Klinihka ovttasbargojoavkkus.

Iešsorbmema maŋŋel sáhttet maŋisbáhccit vásihit traumáhtalaš morraša ja danin sáhttá heivehuvvon veahkki eastadit moalkás morraša, psyhkalaš váttuid, gárrendillehástalusaid ja veahkaválddi. Dat sáhttá maid doalahit olbmuid skuvllas dahje barggus.

- Midjiide lea dehálaš diehtit maid maŋisbáhccit ieža jurddašit, makkár vásáhusat sis leat morašjoavkkuiguin (fysalaš/digitála) ja makkár dárbbut sis leat. Iskkadeapmi lea eŋgelasgillii go háliidit olahit álgoálbmogiidda miehtá Árktisa, muhto áinnas váldet oktavuođa jus livččii dárbu jorgalit iskkadeami sámegielaide ja/dahje dárogillii, lohká Silviken.

Vástit iskkadeami dahje loga eambbo Arctic Bereavement Support Group birra.